بسیاری از والدین با پدیدهای مواجه میشوند که به نظرشان عجیب و نگرانکننده است: کودکانشان اسباببازیهایشان را خراب میکنند. این رفتار میتواند از نگاه اول نابودگرانه و بدون دلیل به نظر برسد، اما واقعیت این است که این اقدام کودکان دلایل علمی و روانشناختی متعددی دارد. در این مقاله، به بررسی دلایل مختلفی که باعث میشود کودکان اسباببازیهایشان را خراب کنند، میپردازیم.
دلایل شکستن اسباب بازی توسط کودک
1. کنجکاوی طبیعی
یادگیری از طریق آزمایش
کودکان در سنین پایین در حال کشف جهان پیرامون خود هستند. آنها از طریق حواس پنجگانه خود و با لمس کردن، دیدن، شنیدن، بوییدن و چشیدن، به شناخت محیط خود میپردازند. اسباببازیها یکی از ابزارهای مهمی هستند که کودکان برای کشف و یادگیری از آنها استفاده میکنند. آنها ممکن است با باز کردن و جدا کردن قطعات اسباببازی به دنبال فهمیدن این باشند که چگونه کار میکنند.
تقویت مهارتهای دستورزی
بازی با اسباببازیها و حتی خراب کردن آنها میتواند به تقویت مهارتهای دستورزی و هماهنگی چشم و دست کودکان کمک کند. وقتی کودکان قطعات مختلف اسباببازی را جدا میکنند و دوباره سرهم میکنند، در واقع در حال تمرین مهارتهای حرکتی ظریف خود هستند.
2. ابراز خشم و احساسات
راهی برای مدیریت احساسات
کودکان اغلب از طریق بازی و تخریب اسباببازیها احساسات خود را بیان میکنند. زمانی که کودکان دچار استرس، خشم یا اضطراب میشوند، ممکن است با خراب کردن اسباببازیها به نوعی احساسات خود را مدیریت کنند. این رفتار به آنها کمک میکند تا احساسات منفی خود را تخلیه کنند و آرامش بیابند.
نیاز به توجه والدین
برخی از کودکان ممکن است اسباببازیهای خود را خراب کنند تا توجه والدین یا مراقبان خود را جلب کنند. این رفتار ممکن است نشانهای از نیاز به توجه بیشتر و یا نوعی اعتراض به کمبود توجه باشد.
3. رشد شناختی و حل مسئله
تجربه عملی
یکی از روشهای مهم یادگیری در کودکان، یادگیری از طریق تجربه عملی است. کودکان با خراب کردن اسباببازیها، در واقع در حال تجربه کردن و حل مسئله هستند. آنها با این کار میفهمند که هر چیز چگونه ساخته شده و چگونه کار میکند.
تقویت خلاقیت
خراب کردن اسباببازیها میتواند به تقویت خلاقیت کودکان کمک کند. آنها ممکن است قطعات مختلف اسباببازی را با هم ترکیب کنند و چیزهای جدیدی بسازند. این فرآیند خلاقانه به رشد ذهنی و شناختی آنها کمک میکند.
4. نقش سن و مرحله رشد
مراحل رشد پیاژه
ژان پیاژه، روانشناس مشهور، چهار مرحله رشد شناختی کودکان را معرفی کرده است. در هر یک از این مراحل، کودکان به شیوههای مختلفی با محیط خود تعامل دارند. در مراحل ابتدایی رشد، کودکان تمایل دارند تا با خراب کردن اشیا، محیط خود را بشناسند و درک کنند. این رفتار به خصوص در مرحله حسی-حرکتی (تولد تا ۲ سالگی) و مرحله پیشعملیاتی (۲ تا ۷ سالگی) بسیار شایع است.
اهمیت بازی نمادین
در سنین بالاتر، کودکان شروع به بازیهای نمادین میکنند. آنها از اسباببازیها به عنوان ابزارهایی برای بازنمایی تجربیات و داستانهای خود استفاده میکنند. خراب کردن اسباببازیها در این سن میتواند بخشی از یک بازی نمادین باشد که کودکان در حال انجام آن هستند.
5. عوامل محیطی و اجتماعی
تأثیر خانواده و دوستان
محیط خانواده و روابط اجتماعی نیز میتواند نقش مهمی در رفتار کودکان داشته باشد. کودکانی که در محیطهای پرتنش یا دارای روابط اجتماعی ناکارآمد قرار دارند، ممکن است تمایل بیشتری به خراب کردن اسباببازیها نشان دهند. این رفتار ممکن است نشاندهنده تلاش آنها برای بیان احساسات و نیازهای خود باشد.
دلیل پرت کردن اسباب بازی توسط کودکان از دیدگاه روانشناسان چیست؟
پرت کردن اسباب بازی توسط کودکان یکی از رفتارهای رایج در بین کودکان خردسال است که از دیدگاه روانشناسی دلایل مختلفی میتواند داشته باشد. در ادامه به برخی از این دلایل اشاره میکنم:
1. کاوش و اکتشاف محیط:
کودکان از طریق پرت کردن اسباب بازیها محیط اطراف خود را بررسی و کشف میکنند. این رفتار به آنها کمک میکند تا بفهمند چگونه اشیاء حرکت میکنند و چه واکنشهایی از سوی محیط دارند.
2. توسعه مهارتهای حرکتی:
پرت کردن اسباب بازیها به کودکان کمک میکند تا مهارتهای حرکتی خود را بهبود ببخشند. این فعالیت نیاز به هماهنگی بین چشم و دست دارد که برای رشد حرکتی آنها مهم است.
3. جلب توجه:
کودکان ممکن است اسباب بازیها را پرت کنند تا توجه والدین یا مراقبان خود را جلب کنند. آنها متوجه میشوند که این رفتار باعث واکنشهای خاصی از سوی بزرگسالان میشود.
4. بیان احساسات: کودکان اغلب از طریق بازی و رفتارهای فیزیکی احساسات خود را بیان میکنند. پرت کردن اسباب بازیها میتواند نشانهای از خشم، ناامیدی یا حتی شادی باشد.
5. آزمایش مرزها و قوانین:
کودکان از طریق این رفتارها مرزها و قوانین را آزمایش میکنند. آنها میخواهند بدانند چه رفتارهایی قابل قبول است و چه رفتارهایی نیست.
6. یادگیری علت و معلول:
پرت کردن اسباب بازیها به کودکان کمک میکند تا مفهوم علت و معلول را درک کنند. آنها میبینند که با پرت کردن یک شیء، چه اتفاقی میافتد و چگونه واکنشها به این رفتار ایجاد میشود.
چگونه از شکستن اسباب بازی های کودک خود جلوگیری کنیم
حال که با دلایل مختلف خراب کردن اسباب بازیها توسط کودکان آشنا شدیم، به بررسی راهکارهایی میپردازیم که والدین میتوانند برای مدیریت این رفتارها به کار گیرند:
- آموزش و توضیح: با کودکان در مورد اهمیت مراقبت از اسباب بازیها صحبت کنید و به آنها توضیح دهید که چرا نباید آنها را خراب کنند.
- تعیین مرزها و قوانین: قوانینی مشخص برای بازی با اسباب بازیها تعیین کنید و به کودکان بفهمانید که این قوانین باید رعایت شوند.
- تقویت رفتارهای مثبت: وقتی کودک به درستی با اسباب بازیهایش بازی میکند، او را تشویق کنید و به رفتارهای مثبت او پاداش دهید.
- تهیه اسباب بازیهای مقاوم: اسباب بازیهایی با کیفیت و مقاوم خریداری کنید که به راحتی خراب نشوند.
- ایجاد فرصتهای کاوش ایمن: وسایل و فعالیتهای دیگری را فراهم کنید که کودک بتواند از طریق آنها به کشف و کاوش بپردازد بدون اینکه آسیبی به اموال خود برساند.
نتیجهگیری
خراب کردن اسباب بازیها توسط کودکان ممکن است در نگاه اول نگران کننده به نظر برسد، اما با درک دلایل پشت این رفتار، والدین میتوانند بهتر با آن کنار بیایند و راهکارهای مناسبی برای مدیریت آن پیدا کنند. این رفتار میتواند بخشی طبیعی از فرآیند رشد و توسعه کودکان باشد و با راهنمایی صحیح و فراهم کردن محیط مناسب، میتوان به کودکان کمک کرد تا به شیوههای سالمتر و خلاقانهتری بازی کنند و یاد بگیرند.
جهت خرید عمده انواع اسباب بازی میتوانید با شماره های داخل سایت در ارتباط بشاید