حتما برای شما سوال پیش آمده که پلاستیک چگونه و از چه چیزی ساخته می شود. در این مقاله به چگونگی ، مراحل و روش های ساخت پلاستیک می پردازیم.
مواد تشکیل دهنده پلاستیک
پلاستیکها موادی هستند که از یک یا چند ماده پلیمری ساخته شدهاند. پلیمرها به طور عمومی از مولکول های بزرگی تشکیل شدهاند که از تکرار واحدهای کوچکتر به نام مونومرها به هم پیوستهاند.
1.پلیاتیلن (Polyethylene):
این پلیمر از اتیلن تولید میشود و یکی از پرکاربردترین مواد پلاستیکی است. دو نوع اصلی آن شامل پلیاتیلن با فشار بالا (HDPE) و پلیاتیلن با فشار پایین (LDPE) هستند.
2.پلیپروپیلن (Polypropylene):
این پلیمر از مونومر پروپیلن به دست میآید و به دلیل خواص مقاومت در برابر حرارت و استحکام مکانیکی، در بسیاری از کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
3.پلیوینیل کلراید (PVC):
این پلیمر از مونومر وینیل کلراید به دست میآید. PVC در صنعت ساختمان، لولهکشی، کفپوشها و مصارف متعدد دیگر استفاده میشود.
4.پلیاستایرن (Polystyrene):
این پلیمر از مونومر استایرن به دست میآید. محبوبیت آن به دلیل وزن سبک، شفافیت و قابلیت بازیافت در برخی کاربردهاست.
5.پلیاترفتالات (Polyethylene Terephthalate یا PET):
این پلیمر معمولاً در تولید بطریها و کاربردهای بستهبندی مایعات مورد استفاده قرار میگیرد.
6.پلیمتیل متاکریلات (Polymethyl Methacrylate یا PMMA):
به طور شهرتی به نام “پلکسیگلاس” یا “آکریلیک” نیز شناخته میشود. این پلیمر در ساخت پنجرهها، تابلوها و محصولات دیگر به کار میرود.
7.پلیکربنات (Polycarbonate):
این پلیمر به دست آمده از بیسفنول آ و فسفژیکلوکرید و دارای شفافیت بالا و مقاومت در برابر شوک است.
روش های ساخت پلاستیک
تولید پلاستیک از مراحل پیچیدهای عبور میکند و شامل چند مرحله مهم میشود.
پلیمریزاسیون (Polymerization):
پلیمریزاسیون افزایشی (Addition Polymerization):
در این روش، مونومرها به یکدیگر افزوده میشوند و بدون تولید محصولهای جانبی، زنجیرههای پلیمری رشد میکنند. به عنوان مثال، در تولید پلیاتیلن یا پلیپروپیلن از این روش استفاده میشود.
پلیمریزاسیون تصاعدی (Condensation Polymerization):
در این روش، یک محصول جانبی (مثل آب یا الکل) از فرآیند حذف میشود و زنجیرههای پلیمری شکل میگیرند. مثالهایی از این روش شامل تولید پلیاستایرن و پلیاترفتالات هستند.
تزریق (Injection Molding):
در این روش، مواد پلاستیکی به شکل مایع به داخل یک قالب تزریق میشوند و در آنجا سرد شده و شکل محصول حاصل تشکیل میشود. این روش برای تولید انواع محصولات از قبیل بطریها، سینیها و قطعات خودرو مورد استفاده قرار میگیرد.
فشردهسازی (Compression Molding):
در این روش، مواد پلاستیکی در یک قالب قرار میگیرند و با استفاده از فشار و حرارت به شکل نهایی فشرده میشوند. این روش برای تولید قطعات ضخیمتر و ساخت قطعاتی با خواص مکانیکی بالا استفاده میشود.
فرآیند بلوپرینت (Blow Molding):
این روش برای تولید ظروف هواپرک شکل (مانند بطریها) استفاده میشود. مواد پلاستیکی به داخل یک قالب میشوند و سپس هوا به داخل آن پخش میشود تا مواد پلاستیکی شکل نهایی بگیرند.
فرآیند تزریق پنوماتیک (Foam Injection):
در این روش، گاز یا مواد فرآوردهای که دارای انبساط سریع است، به مواد پلاستیکی افزوده میشود. این فرآیند باعث ایجاد حبابهای هوا در ساختار پلاستیک میشود و پلاستیک خمیری (فوم) تولید میکند.
تزریق دوقلو (Twin-screw Extrusion):
در این مرحله، پلاستیک مصرفی قابل بازیافت به بازیافتگرها فرستاده میشود تا بازیافت شده و به مراحل تولید پلاستیک جدید منتقل شود. این مرحله به منظور کاهش آسیب به محیط زیست و استفاده مجدد از منابع است.
همچنین میتوانید چهت اطلاعات بیشتر درمورد تولید پلاستیک به مقاله کارخانه تولید پلاستیک در سایت ایران رعنا مراجعه فرمایید
معایب پلاستیک های مبتنی بر نفت
پلاستیکهای مبتنی بر نفت، به عنوان یکی از جنبههای مصرف مواد پتروشیمیایی، معایب و تأثیرات زیستمحیطی منفی برخی دارند.
1.تجمع زبالهها و آلودگی زیست محیطی:
پلاستیکهای مبتنی بر نفت به دلیل مقاومت به تجزیه طبیعی و زمان بالا برای تخلیه، میتوانند در طولانی مدت در محیط زیست باقی بمانند. این باعث تجمع زبالههای پلاستیکی در سطح زمین، دریاها، و مناطق مختلف میشود که بر زیستگاههای طبیعی و حیات دریایی تأثیر منفی میگذارد.
2.آسیب به حیات دریایی و اکوسیستمها:
پلاستیکهایی که به دریاها فرا میرسند، میتوانند به حیات دریایی آسیب برسانند. حیوانات دریایی ممکن است پلاستیکها را به عنوان غذا در نظر بگیرند و با خوردن آنها، آسیبهای جدی به سلامتی آنان وارد شود.
3.هدررات مواد شیمیایی:
در طول دوره عمر پلاستیک، مواد شیمیایی ممکن است به محیط زیست هدر روند و در زمان طولانی تر تجزیه شوند. این مواد ممکن است در آب، خاک و هوا منتشر شده و به منابع آب، جانداران و گیاهان آسیب برسانند.
4.استفاده از منابع نفت:
تولید پلاستیکهای مبتنی بر نفت نیازمند مصرف بالای منابع نفت است. استفاده از نفت به عنوان یک منبع انرژی غیرتجدیدپذیر، موجب خسارت به محیط زیست و افزایش گازهای گلخانهای میشود.
5.تأثیرات گرمایش جهانی:
فرآیند تولید پلاستیکهای مبتنی بر نفت، مختصراً میتواند موجب افزایش انتشار گازهای گلخانهای شود که به گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی احتمالاً تأثیرگذار باشد.
6.تأثیرات سلامت انسانی:
برخی از مواد افزودنی مورد استفاده در تولید پلاستیکها ممکن است به محیط زیست و سلامت انسان آسیب برسانند. به عنوان مثال، برخی از مواد نرمکنندهها یا آنتیاکسیدانها ممکن است به داخل مواد غذایی و آب شرب نفوذ کرده و سلامت انسان را تحت تأثیر قرار دهند.